Beykoz, İstanbul’un Anadolu yakasında tarihi nitelikleriyle dikkat çeken bir ilçedir. Adının ceviz anlamında kullanılan “koz” ve beye ait ceviz ya da cevizlerin beyi anlamında Beykoz’dan geldiği anlatılmaktadır. Bir başka rivayete göre de, Farsçada köy anlamına gelen kos sözcüğünün Türkçe bey sözcüğüne eklenmesi sonucunda ortaya çıkan Beykos (Beyköyü) sözcüğü kentin adı olarak kalmıştır.
Kültür ve tabiat varlıklarının iç içe geçmiş olmasından dolayı özel olarak korunması gereken bir alandır. Bu koruma gerekleri doğrultusunda ilçenin geleceğinin şekillendirilmesi, Beykoz sakinlerinin genel arzusudur.
I.TARİHÇE-KONUM
Deniz seviyesinden başlayarak 270 metreye kadar yükselen Beykoz’un engebeli arazisini Riva, Küçüksu ve Göksu dereleri parçalamıştır. İlçe ve yakın çevresinde Akdeniz iklimi ile Karadeniz ikliminin karışımı olan “Geçiş Tipi İklim” etkilidir.
Çatalca–Kocaeli bölümünün Kocaeli Yarımadası batısında yer almakta olup; batıdan İstanbul Boğazı, doğudan Şile ilçesi, kuzeyden Karadeniz ve güneyden de Çekmeköy, Üsküdar ve Ümraniye ilçeleri ile çevrelenmiştir. Toplam 239 km2 yüz ölçüme sahiptir.
Beykoz çok uzun bir tarihsel geçmişe sırtını dayamaktadır. Bilinen en eski tarih M.Ö. 700’lerdir.
Amikos, Beykoz’un bilinen en eski adıdır. Boğaz’ı geçerek Beykoz’a gelen Traklar burada Bebrik Devleti’ni kurmuşlardır.
M.S. 395 yılında Roma İmparatoru Büyük Teodosyus tarafından Roma İmparatorluğu, Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) ve Batı Roma İmparatorluğu olarak ikiye bölünene dek Roma İmparatorluğu sınırları içerisinde yer alan Beykoz, bu tarihten itibaren Bizans İmparatorluğunun egemenliği altına girer. İstanbul’un Fatih Sultan Mehmed tarafından fethinden 51 yıl önce, Beykoz (Amikos) Yıldırım Bayezid tarafından Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırları içerisine dahil edilir. Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına dahil edilen kentin adı bundan böyle Amikos değil, Beykoz’dur. Beykoz isminin nereden geldiğine ilişkin olarak da çeşitli rivayetler söz konusudur. Bu rivayetler içerisinde en bilineni, Beykoz isminin Kocaeli beylerbeylerinin Beykoz’da oturmasına nispetle üretilenidir. Rivayete göre Farsçada köy anlamına gelen kos sözcüğünün Türkçe bey sözcüğüne eklenmesi sonucunda ortaya çıkan Beykos (Beyköyü) sözcüğü kentin adı olarak kalmıştır.
Beykoz, av alanlarının uygunluğu münasebetiyle Osmanlı yönetici sınıfının gözde mekanlarından birisi olmuştur Beykoz. Padişah başta olmak üzere avın kendileri için bir tutku olduğu saray erkanı, Osmanlı’nın son dönemlerine dek Beykoz’u kendilerine mesken tutmuşlardır.
İstanbul Boğazı’nın anadolu yakasının kuzey ucundan 2.boğaz köprüsüne kadar olan, içinde baraj, su havzası, geniş orman ve kumsal alanlarını barındıran bu yönüyle de İstanbul genelinden daha az kirlenme, bozulma ve işgale maruz kalmıştır. Tüm bunların getirmiş olduğu avantajın yanında dezavantajlar da olmuştur. Bu dezavantajların başında düzenli yerleşmenin ve yapılaşmanın diğer ilçelere nazaran kıt imkan ve alan bulmasıdır.
II. NÜFUS ANALİZİ
Beykoz nüfusu ile ilgili detaylı nüfus verileri ve kırılımlar çok sağlıklı değildir. Çünkü İlçe nüfusu dağınık ve farklı yerlerde yaşamaktadır. Bir çok mahallesi bulunan Beykoz’un mahalle statüsünde olan köylerinin de sayısı bir hayli fazladır.
Beykoz İlçesinde, 25.209’u köylerde olmak üzere 247.284 nüfus yaşamaktadır. Nüfusun 124.348’i erkek, 122.936’sı kadındır. İlçe nüfusunun çoğunluğu Karadeniz illerinden göç eden ailelerden oluşmaktadır. Bu nedenle aile içinde siyasi tercih bile baba kontrolündendir. Yeni iş ve konut yatırımlarının çok olmaması bu ilçeye göç yoluyla nüfus artışının önüne geçmiştir. İlçede aynı anda, Boğaziçi Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, Orman Kanunu, Kıyı Kanunu, mevcut durumun korunması yönündeki hükümleriyle etkili olmaktadır. Korumaya yönelik kanun hükümleri nedeniyle ilçede imarlı inşaatlar yapılamamakta böylece yeni konutlar inşa edilememektedir. Kavacık haricinde sonradan ilçeye dahil olan Çavuşbaşı bunun istisnasıdır.
III. SOSYAL ANALİZ
Beykoz’da gözle görülür bir plansız yapılaşma ve konut sıkıntısı yaşanmakta olup, nüfusun 1/4’e yakını tapusuz gecekondu tipi evlerde oturmaktadır. İmar mevzuatına uygun yapılaşma, yakın zamana kadar imar mevzuatının tatbikatındaki gecikmeler yüzünden son derece düzensizdir. Büyük ölçüde eksik olan altyapı tamamlanmaya çalışılmaktadır. İlçe nüfusunun büyük bölümünü Beykoz’a bölge dışından iç göçle gelen vatandaşlar oluşturmuştur.
Yaşanan aşırı iç göç sonucunda birçok yerde doğal bitki örtüsünün yok edilmesi ile yerleşim alanları meydana gelmiştir Yer şekillerinin de engebeli olması; plansız yapılaşmanın sebeplerinden biridir. Arazi mülkiyeti genellikle orman ve hazineye ait olup, şahıs mülkiyetindeki arazilerin sınırlı olması ve büyük parseller içermesi yüzünden işgallerle konut alanı haline dönüştürülmüştür.
Eski yerleşim alanı olarak Merkez, Yalıköy, Paşabahçe, Anadolu Hisarı, Kanlıca’nın bir kısmı müstakil ve eski tip konut tarzını koruyabilen mahalleler arasındadır.
Acarkent, Beykoz Konakları, Acaristanbul gibi elit proje ve villa kentler bu analizin dışında kalmaktadır. Zira bu konutlarda oturanlar çevre yoluna yakınlığı boğaz ve orman havasının cazibesi ile daha sıkışık olan eski ilçelerden(Beşiktaş, Şişli, Bakırköy, Kadıköy) gelmişlerdir.
1.Yerel gazeteler
Beykoz ilçesinde etkin durumda altı yerel gazete ve bunlara bağlı internet siteleri bulunmaktadır
Dost Beykoz
Beykoz güncel
Beykoz postası
Beykoz ses
Yön gazetesi
Özgün haber
Gazeteleri Beykoz’un yerel basını olarak karşımıza çıkmaktadır.
2.Dernekler
Aktif hemşehri dernekleri sayısı az olan Beykoz’da, sosyal, sportif ve sosyal yardım kuruluşları yoğun çalışmalar içerisindedirler. Mahallelerde ve özellikle köyden dönüşen mahallelerde dernekleşmeden çok sosyal ilişkiler organik bir bağa ihtiyaç duymadan gelişmiştir. Uzun seneler önce, en az 3 kuşak olmak kaydıyla, göçmenlik nedeniyle yurtlarından ayrılmış olma ve geldikleri bu coğrafyada ilk yerleşmenin getirmiş olduğu zorluklar ve birbirine dayanma ihtiyacı, sosyal dokunun güçlenmesine neden olmuştur.
Hemşehri dernekleri
20 nin üzerinde hemşehri derneği, Beykoz sosyal hayatında varlığını ve etkisini sürdürmektedir. Görece olarak, kente entegrasyonu eksik kalan ilçelere kıyasla, hemşehri derneklerinin sayısı, Beykoz İlçesinde düşüktür. Bu durumda, seçim çalışmaları ve projelerde, sosyal gerekliliklere ve ihtiyaçlara vurgu yapan yaklaşımların başarı ihtimali daha yüksek olacaktır. Elbette, hemşehri dernekleri üzerinden de çalışma yürütülmesinde yarar bulunmaktadır.
Sosyal yardım-kültür-spor dernekleri
Beykoz İlçesinde, sosyal hayata yönelik yardımlar ve projeler konusunda çalışmak üzere, birçok vakıf ve dernek kurulmuştur. Bu durum, Beykoz insanının yardımseverliğini ortaya koyan önemli bir veridir. Kendi ekonomik imkanlarının yeterli olup olmadığına bakmaksızın ihtiyaç sahibine yardım etme çabası ortaya koyan insanların, sosyal duyarlılıklarının sosyal demokrat politikalara uyarlanması kolaylıkla mümkün olabilmelidir.
3.Mahalleler
İlçe, 20 köy ve 25 mahalleden oluşmaktadır. Elmalı Köyü haricindeki köylerimizin nüfusları azdır. Elmalı Köyü orman içine sonradan yerleşerek oluşmuş köy niteliğinde olup, Karadeniz köyleri özelliğini taşır. 6-8 mahalleden oluşmaktadır. Acarlar mahallesi ise tamamen tek bir elden çıkmış yapılardan müteşekkil ve ikamet edenler de tamamen ilçe dışından buraya gelmiş yüksek gelirli vatandaşlardan oluşmaktadır. Boğaz kıyısındaki mahallelerde yer alan yalı ve sırtlarda bulunan lüks villa siteleri İstanbul’un köklü ailelerine ev sahipliği yapmaktadır lakin buralarda ikamet eden vatandaşların büyük çoğunluğu merkez ilçelerde de evleri bulunmakta ve oy sandıkları da o ilçelerde yer almaktadır. Köyden dönüşen mahalleler çekirdek ailenin büyümesiyle ve dışarıdan doğal güzellikleri ve şehir karmaşasından uzaklığı nedeniyle emekli veya tüccar vatandaşların buralarda toprak alıp ev yapmasıyla gelişmektedir. Özellikle Riva Mahallesi yazlık tabir ettiğimiz konutların çoğalmasıyla köyden mahalleye dönüşmüştür. Aşağıda mahallelerin nüfus sayılarına bakıldığında bu etkenleri görebiliriz. Yeni kurulan ve gelişen Kavacık mahallesinin nüfusuna bakıldığında en kalabalık mahallelerden biri olduğunu görürüz. Kavacık Mahallesinde nüfusun yoğunlaşmasının nedeni, mahallenin lokasyonu ve açılan imar alanlarıdır.
Hukuken Mahalle, Nitelik Olarak Köy Olan Yerleşim Yerleri
Nüfusun mahallelere göre dağılımı:
| Anadolu Hisarı | 2514 |
| Anadolu Kavağı | 1436 |
| Beykoz Merkez | 6159 |
| Çiğdem | 12159 |
| Çubuklu | 22941 |
| Göksu | 2880 |
| Gümüşsuyu | 15670 |
| İncirköy | 18910 |
| Kanlıca | 4238 |
| Kavacık | 22261 |
| Ortaçeşme | 8595 |
| Paşabahçe | 4324 |
| Soğuksu | 10315 |
| Yalıköy | 5503 |
| Yenimahalle | 19243 |
| Tokatköy | 15669 |
| Çamlıbahçe | 6699 |
| Rüzgarlıbahçe | 8266 |
| Göztepe | 7482 |
| Acarlar | 5011 |
| Baklacı | 2976 |
| Çengeldere | 4006 |
| Çiftlik | 4691 |
| Fatih | 3877 |
| Yavuzselim | 3989 |
| Nüfusun Köylere göre Dağılımı | |
| Akbaba | 2475 |
| Alibahadır | 751 |
| Anadolu Feneri | 580 |
| Riva | 1108 |
| Dereseki | 1444 |
| Elmalı | 2184 |
| Görele | 1572 |
| Kaynarca | 472 |
| Polonez | 326 |
| Örnekköy | 2724 |
| Mahmutşevketpaşa | 1613 |
| Bozhane | 434 |
| Cumhuriyet | 1543 |
| Göllü | 237 |
| İshaklı | 1043 |
| Kılıçlı | 494 |
| Öğümce | 391 |
| Paşamandıra | 793 |
| Zerzevatçı | 665 |
| Poyraz | 823 |
IV. SİYASİ ANALİZ
2009 yerel seçimlerinde belediye başkanlığını çok az farkla kaybeden CHP, 2011 seçimlerinde oy oranı ve sayısı bakımından yerel seçimlerin bir hayli gerisinde kalmıştır. İki seçim arasında partimizin oylarında ciddi oranda bir düşüş yaşanmıştır. Sosyal demokrat seçmenlerin geri kazanılması konusunda etkin bir çalışma programının uygulanmasına ihtiyaç vardır.
İlçe halkı 2b ve kentsel dönüşüm Kanunlarıyla son derece tedirgin olmuş ve bunun sonucunda siyasi iktidara ve belediyeye oldukça tepkili bir tavır içerisindedir. 2011 seçimlerinde 165bin seçmen oy kullanmışken 2009 yerel seçimlerinde sadece 124bin seçmen sandığa gitmiştir, şu anda 180bin kayıtlı seçmeni olan Beykoz ilçesinde önümüzdeki yerel seçimlerinde katılım oranını yükseltmek tabiî ki CHP’ye yarayacaktır. Çünkü bir önceki yerel seçimde sadece 3bin oy fark ile kaybetmiş ve bugün yapılacak bir seçimde 50bin yeni seçmenin sandığa gitmesi öngörülmektedir. 30 ila 50 yıldır aynı topraklarda ikamet eden kendi yolunu kendi açan elektrik, su, doğalgaz yatırımlarının kullanıcısı olarak devletine tüm vergilerini ödeyen bu vatandaşlar şimdi yüzbinlerce lira ödemekle tapu sahibi olabilecek olmalarına içerlemektedir. Bu konularda vatandaşların içlerini rahatlatacak söylem ve projeler sunabilecek bir aday ilçede büyük oy toplayabilir. İktidar partisinin adayı bu konularda yapacağı söylemler bir işe yaramayacağından diğer partilerin kullanabileceği bir argümandır. Hukuk bilgisi yada imar bilgisi olan bir aday veya büyük projelere imza atmış bir müteahhit-mühendis aday ya da bu konularda donanımlı hale getirilecek, medyatik bir aday ilçede başarı sağlayabilir. Partimizin İlçe teşkilatının başarılı bir çalışma performansına sahip olduğunu da teslim etmek gerekir.
2009 seçimleri
| Parti | Aday | Oy Sayısı | Oy Oranı | ||||||||||
| Adalet ve Kalkınma Partisi | Yücel Çelikbilek | 45.528 | %36,71 | ||||||||||
| Cumhuriyet Halk Partisi | Alaattin Köseler | 42.853 | %34,55 | ||||||||||
| Milliyetçi Hareket Partisi | Şenel Ustabaşı | 14.554 | %11,74 | ||||||||||
| Saadet Partisi | Salih Birinci | 11.036 | %8,90 | ||||||||||
| Büyük Birlik Partisi | Özer Güneş | 3.603 | %2,91 | ||||||||||
| Demokratik Sol Parti | Recep Süha Pekkip | 2.043 | %1,65 | ||||||||||
| Demokratik Toplum Partisi | İzzettin Yaman | 1.738 | %1,40 | ||||||||||
| Anavatan Partisi | Osman Ceylan | 1.045 | %0,84 | ||||||||||
| Demokrat Parti | Salih Akgün | 673 | %0,54 | ||||||||||
| Bağımsız Türkiye Partisi | Abdullah Kuloğlu | 339 | %0,27 | ||||||||||
| Bağımsız | Yavuz Kaya | 229 | %0,18 | ||||||||||
| Bağımsız | Hamit Olgun Coşkuntuna | 224 | %0,18 | ||||||||||
| Liberal Demokrat Parti | Hülya Coşkun | 82 | %0,06 | ||||||||||
| Bağımsız | İsmail Gürkan | 69 | %0,05 | ||||||||||
| Kazanan Parti | Kazanan Aday | Toplam Geçerli Oy | Toplam Oy Oranı | ||||||||||
| Adalet ve Kalkınma Partisi | Yücel Çelikbilek | 124.016 | %100 |
2011 seçim sonuçları
| 1. AK PARTİ – Adalet ve Kalkınma Partisi 52,60 80.434 2. CHP – Cumhuriyet Halk Partisi 27,81 42.532 3. MHP – Milliyetçi Hareket Partisi 10,06 15.378 4. SP – Saadet Partisi 2,31 3.535 5. SEBAHAT TUNCEL 1,91 2.923 6. HAS – Halkın Sesi Partisi 1,46 2.229 7. BBP – Büyük Birlik Partisi 1,19 1.815 8. AHMET TUNCAY ÖZKAN 0,77 1.185 9. DP – Demokrat Parti 0,64 972 10. HEPAR – Hak ve Eşitlik Partisi 0,43 655 11. DSP – Demokratik Sol Parti 0,23 346 12. TKP – Türkiye Komünist Partisi 0,14 212 13. MP – Millet Partisi 0,13 192 14. DYP – Doğru Yol Partisi 0,12 182 15. MMP – Milliyetçi ve Muhafazakar Parti 0,05 70 16. LDP – Liberal Demokrat Parti 0,05 70 17. EMEP – Emek Partisi 0,00 0 |
V. SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPI ANALİZİ
Beykoz İlçesinde sosyal ve teknik altyapının sorunlu olması beklenen bir durumdur. Çünkü ilçe genelinde korunması gereken alanlar bir hayli fazladır. İlçenin yerleşim yerleri çok dağınıktır. İlçe merkezine uzak orman köyü vasfına sahip yerleşim yerleri mahalle olarak Beykoz’a bağlanmıştır. Bütün bu etkenler nedeniyle Beykoz’un ciddi altyapı sorunu bulunmaktadır.
1.Yol Altyapısı
Beykoz coğrafi konumu itibariyle kara ve deniz yolu ulaşımına elverişli olmasına rağmen sahil yolunun aşırı virajlı ve dar olması artan trafik ihtiyacına cevap verememektedir.
İlçe merkezinde en önemli sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İlçedeki mevcut geniş yollar 2.köprü bağlantı yolları yatırımı olarak gerçekleşti. Onun haricinde Acarkent’e ve Riva’ya yapılan yoldan başka bir yol yatırımı bulunmamaktadır. Bu yol bile bugün özellikle yaz aylarında hafta sonu günübirlik tatil dönüşlerinde felç olmaktadır. 3.köprünün Anadolu ayağının ilçede olması ve bağlantı yollarının Beykoz’dan geçmesi ilçeye nasıl bir kazanım sağlayacağı y ada zarar vereceği bilinmemektedir. Halk endişeyle gelişmeleri takip etmektedir.
2.Otopark Altyapısı
Dar ve yetersiz olan yollar, yollara park eden araçlar yüzünden, ihtiyaca hiç cevap veremez hale gelmektedir. Özellikle hafta sonları mesire yerlerine gelenler dolayısıyla oluşan sıkışıklık içinden çıkılmaz bir hal almaktadır. Kavacık ve civarında ruhsatsız yapılan, çok sayıda yüksek katlı konutlar otopark ihtiyacını gözetmeksizin, aceleyle inşa edilmiş ve bugün özellikle Kavacık civarında otopark sıkıntısı acil olarak çözümlenmesi gereken bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Mevcut eski mahallelerde ise evlerin birçoğunda bahçe olmasına rağmen bu bahçeler engebeli ve evlerin yola bakmayan taraflarında olduğundan araç park etmeye müsait değildir. Bu yüzden yollar otopark işlevi görmektedir. Artan nüfus ve bina başına düşen araç sayısı arttıkça, ilçede zaten ciddi boyutlarda olan otopark sıkıntısı daha da artmaktadır. Özellikle Beykoz’un sahile yakın sokaklarında park yapma ya da park yeri bulma imkanı kalmadığı gibi, parklama yüzünden trafik akışında da ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır.
3.Ulaşım Durumu
İlçeye çok sayıda otobüs hattı hizmet vermekte ve Üsküdar-Mecidiyeköy-Taksim gibi merkezlere düzenli seferler yapılmaktadır. Ancak, ilçenin 2.köprü trafiğine bulaşmadan şehir içine ulaşmasının tek alternatifi iki şeritli sahil yoludur. Bu yolda trafik ışıkları ve toplu taşıma araçlarının dur-kalklarıyla yavaşlamakta ve tıkanmaktadır. Beykoz ilçesinden merkez ilçelere(Üsküdar, Kadıköy, Beşiktaş, Fatih) ulaşmanın en pratik ve hızlı yolu denizden olacaktır. Ancak, günümüzde boğaz gezisi niteliğinde deniz seferleri olduğundan ve uzun sürdüğünden halk tarafından pek tercih edilmemekte bu nedenle seferler sık düzenlenmemektedir. Bu konuda daha hızlı alternatifler üretilip halk teşvik edilmelidir.
Beykoz’a ulaşım ve Beykoz’un diğer semt ve ilçelere ulaşımı konusunda, İBB Deniz Ulaşımı Master Planı yapılması yönündeki büyükşehir öneri projemiz doğrultusunda sorunlar kolaylıkla çözümlenecektir.
4.Yeşil Alan
İlçe nüfusu köken itibariyle Karadenizli ve yeşili seven insanlardan oluşmaktadır. Böyle olunca da her ne kadar çarpık ve ruhsatsız yapılaşma var ise de, her hane bahçesini yeşil tutmakta ağaçlandırmakta ve korumaktadır. İlçe genel olarak yeşil olsa da, belediyenin gerçekleştirdiği yeşil alan düzenlemesi il genelinde belediyeler eliyle yapılanların ortalamasının çok altındadır.
20 Temmuz 2013’de 27.000 m2 yeşil alan imara açılmıştır. 2B alanında kalan ve merkeze daha yakın olan bazı sahaların gelecekte imara açılacak olmaları nedeniyle yüksek bedeller belirlenmiş ve hak sahiplerine tebliğ edilmiştir. Bahse konu hak sahiplerinin bu bedelleri ödemeleri mümkün olmamakla birlikte bu işin simsarlığını yapanlarca ablukaya alınmışlardır. Bu alanların büyük çoğunluğu hali hazırda yeşil alandır. Ancak, bu alanların mülkiyeti edinilirken ödenen yüksek bedeller sonrasında 2B arazilerinin yeşil alan vasfını kaybetmeleri ve yapılaşmaya açılmaları beklenen bir durumdur. Kimse, yeşil alan olarak korunacak bir arazinin mülkiyetine talep düşük kalacak ya da hiç olmayacaktır. Bu demektir ki, 2B arazi satışı sonrasında Beykoz’un yeşil alanları daralacaktır.
Kişi başına düşen ortalama yeşil alan İstanbul ortalamalarının çok üzerinde olmakla birlikte aktif yeşil alan eksikliği göze çarpmaktadır. Bir başka ifadeyle, Beykoz İlçesinde yeşil alanlardan yararlanmada asgari altyapı ihtiyacı karşılanmamış durumdadır.
Beykoz’da kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı 6.5 m2’dir.
5.Eğitim Hizmetleri
Okul/Kurum Sayısı: 184
SBS İl Sıralaması: 17
Derslik Sayısı: 941
Öğrenci Sayısı: 42.140
Öğretmen Sayısı: 1.877
Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı
İlköğretim: 41
OrtaÖğretim: 29
Mesleki ve Teknik Eğitim: 45
İlçede 63 ilköğretim okulu (İlk öğretim, ilkokul, ortaokul)
7 Anadolu Lisesi
12 meslek ve ticaret lisesi
1 halk eğitim merkezi
2 ana okulu bulunmaktadır.
İlçede ayrıca 3 özel ilköğretim okulu, 2 özel lise ve 26 özel anaokulu bulunmaktadır.
14 dershane, 8 sürücü kursu, 3 sanat kursu bulunmaktadır.
Alman Üniversitesi yeni kampüs yapmaktadır, Medipol Üniversitesi’ne arazi tahsisi yapılmıştır. Üniversite yatırımları beraberinde pek çok ek yatırımı getirecektir.
6.Sağlık Hizmetleri
İlçede bir devlet hastanesi, 1 çocuk ve göğüs hastalıkları hastanesi, 1 özel hastane, 4 diyaliz merkezi ve 4 özel poliklinik bulunmaktadır. İlçe yapılaşması dağınık olduğundan sağlık hizmetleri tam teşekküllü sadece bir tesiste sağlanabilmektedir. Bu İstanbul genel ortalamasının altındadır. İlçede yapılacak semt poliklinik hizmetinin beğeni toplaması kaçınılmazdır.
Dağınık durumdaki Beykoz yerleşim yerlerinden, özellikle orta ve alt gelir grubunun yaşamakta olduğu yerlerde, Belediye eliyle yerinde sunulacak olan sağlık hizmetlerinin etkin sonuçlar doğurması kaçınılmazdır.
7.İbadethaneler
92’si merkez, 37’si köylerde olmak üzere 129 camii bulunmaktadır. 2 aktif kilise bulunan ilçede havra bulunmamaktadır. İlçede bir adet cemevi vardır. Restore edilebilecek ve gün yüzüne çıkartılabilecek tarihi kiliseler mevcuttur. İlçedeki camilerin 26’sı tarihi eser olarak koruma altına alınmıştır. Özellikle Yuşa Camii, peygamber olduğuna inanılan bir kişiye ev sahipliği yapması nedeniyle tüm ülke çapında ziyaretçi çekmektedir.
| Ahmet Hamdi Akseki Camii |
| Akbaba Köyü Canfeda Hatun Camii |
| Akbaba Köyü Merkez Camii |
| Akbaba Köyü Yeni Mahalle Camii |
| Alibahadır Köyü Camii |
| Alibahadır Köyü Yeni Mah. Camii |
| Anadolufeneri Köyü Camii |
| Anadolufeneri Köyü Yeni Mah. Camii |
| Anadoluhisarı Fatih Camii |
| Anadolukavağı Midillili Ali Reis Camii |
| Arkboyu Camii |
| Behzat Ecemiş Camii |
| Belediye Mescidi |
| Bilal-i Habeşi Camii |
| Bozhane Köyü Camii |
| Cemile Hatun Camii |
| Cevizlibahçe Hz.Ali Camii |
| Cumhuriyet Köyü Camii |
| Çamlıbahçe Camii |
| Çamlıtepe Camii |
| Çavuşbaşı Ahmetler Camii |
| Çavuşbaşı Aksa Camii |
| Çavuşbaşı Aşağı Baklacı Camii |
| Çavuşbaşı Baklacı Merkez Camii |
| Çavuşbaşı Çamlık Camii |
| Çavuşbaşı Çengeldere Camii |
| Çavuşbaşı Ebubekir Camii |
| Çavuşbaşı Fazilet Camii |
| Çavuşbaşı Göztepe Sadıkoğlu Camii |
| Çavuşbaşı Hz.Ömer Camii |
| Çavuşbaşı Karanlıkdere Yeni Camii |
| Çavuşbaşı Merkez Camii |
| Çavuşbaşı Müzellef Camii |
| Çavuşbaşı Yeşil Camii |
| Çiftehavuzlar Camii |
| Çiğdem Maslak Camii |
| Çiğdem Sazlıdere Camii |
| Çubuklu Beşevler Camii |
| Çubuklu Halilağa Camii |
| Çubuklu Kiremitdere Camii |
| Çubuklu Şenevler Camii |
| Çukurçayır Camii |
| Değirmendere Köyü Camii |
| Dereseki Köyü Camii |
| Dereseki Köyü Yeşiltepe Camii |
| Engürbağ Camii |
| Esma’ül Hüsna Camii |
| Fıstıkaltı Camii |
| Göksu Peksimetçi Salihağa Camii |
| Göllü Köyü Camii |
| Görele Köyü Camii |
| Gümüşsuyu Ayazma Camii |
| Gümüşsuyu Bağlık Camii |
| Gümüşsuyu Fetihtepe Camii |
| Gümüşsuyu Korubaşı Camii |
| Gümüşsuyu Merkez Camii |
| Hacı Alibey Camii |
| Hacı Mehmet Efendi Camii |
| Hacı Nurten Özyurt Camii |
| Hacı Yusuf Camii |
| Hacı Zihni Gürler Camii |
| Harmantepe Camii |
| Hasan Yavuz Camii |
| Havuzlarüstü Camii |
| Hoca Mahmut Bayram Camii |
| Hüseyin Saçaklı Camii |
| Hz. Hamza Camii |
| Işıkçeşme Camii |
| İmam Şamil Camii |
| İncirköy Bülbültepe Camii |
| İncirköy Sinanağa Camii |
| İshaklı Köyü Camii |
| İşcievleri Camii |
| Kanlıca İskenderpaşa Camii |
| Kanlıca Ubeydullah Tekke Camii |
| Karagözsırtı Caferağa Camii |
| Karagözsırtı Camii |
| Karlıtepe Merkez Camii |
| Kavacık Süleyman Çelebi Camii |
| Kavacık Yıldırım Beyazıt Camii |
| Kaynarca Köyü Camii |
| Kazım Karabekir Camii |
| Kılıçlı Köyü Camii |
| Kırklar Sultan Mescidi |
| Mahmut Şevket Paşa Köyü Yeni Mah.Camii |
| Mahmut Şevketpaşa Köyü Camii |
| Meryemzade Mescidi |
| Muhaşşisinan Camii |
| Mürüvvet Hatun Camii |
| Nişangah Camii |
| Ortaçeşme Bağüstü Camii |
| Ortaçeşme Camii |
| Ortaçeşme Hünkartepe Camii |
| Ortaçeşme Vakıftepe Camii |
| Öğümce Köyü Camii |
| Örnekköy Bilal-i Habeşi Camii |
| Örnekköy Fatih Sultan Camii |
| Örnekköy Hacı Kerimzade Camii |
| Örnekköy Şirindere Camii |
| Örnekköy Tepetarla Camii |
| Örnekköy Toygar Camii |
| Paşabahçe 3. Mustafa Camii |
| Paşamandıra Köyü Camii |
| Polonezköy Camii |
| Poyraz Köyü Camii |
| Riva Camii |
| Riva Yeni Camii |
| Rüzgarlıbahçe Camii |
| Rüzgarlıbahçe Fatih Sultan Mehmet Camii |
| Serbostani Mustafaağa Camii |
| Soğuksu Camii |
| Şaban Sözüer Mescidi |
| Taşocakları Camii |
| Tepeköy Camii |
| Tokatköy 2. Ayazma Camii |
| Tokatköy Çiftlik Camii |
| Tokatköy Merkez Camii |
| Tokatköy Sultanaziz Camii |
| Tokatköy Sultanaziz Yeni Camii |
| Tokatköy Yeşil Camii |
| Umuryeri Hacı Beşirağa Camii |
| Uzun Evliya Camii |
| Yalıköy Serbostani Mustafaağa Camii |
| Yavuz Selim Mahalle Merkez Camii |
| Yeni Mahalle Sondurak Camii |
| Yeni Mahalle Şeref Yıldız Camii |
| Yeşildere Camii |
| Yuşa Camii |
| Zerzevatçı Köyü Camii |
Camiler konusu, Beykoz İlçesinde özel olarak ele alınması ve proje üretilmesi gereken alanlardan biridir. Toplumun bu konuda sahip olduğu duyarlılığa karşı duyarlı olduğumuzu ortaya koymamızın gerekli olduğu değerlendirilmektedir.
VI. EKONOMİ
Bir dönemin önemli fabrikalarının yer aldığı Beykoz, değişen yapısı nedeniyle işyeri sıkıntısı yaşamakta ve bu da işsizlik oranını arttırmaktadır. Beykoz İlçesinde belirgin bir işsizlik sorunu karşımıza çıkmaktadır. Şehrin Avrupa yakası merkez ilçeleri için üretilen mesleki-teknik kurslar sonucunda verilecek sertifikalarla nitelikli işgücü haline getirilen insanların, özellikle hizmet sektöründe gereksinim duyulan yetiştirilmiş eleman ihtiyacının karşılanmasında faydalı olabileceği ve kendilerinin de ekonomik olarak rahat edecekleri değerlendirilmektedir.
Beykoz halkı ağırlıklı olarak çevre ve merkezi ilçelerde çalışmaktadır.
İlçede turizm geliştirme faaliyetleri yapılıyor olsa da, yüksek potansiyele rağmen gelir yaratıcı projeler çıkarılamamaktadır. Kavacık bölgesinde yapılan yüksek ofis binaları beraberinde business otel yatırımını getirmiştir. Yapılacak üniversite yerleşkeleri, öğrenci yurtları ve yeme-içme sektörüne yönelik yatırımları getirecektir. Evvelden beri canlı olan inşaat sektörü ilçe içindeki nüfusta bu alanda çalışan sayısını arttırmıştır. İmar sorunu olduğundan ve lüks villa ve çiftliklerin bu civarda yer almasından ötürü peyzaj sektörü ilçe dahilinde gelişmiştir. Tüm bu saydığımız ekonomik canlılık boğaz öngörünümünün gerisindedir. Zira kıyı koruma kanunu ile boğaz kenarında yapılaşma olmamaktadır.
İlçede büyük bir rant savaşı da yaşanmaktadır.
2B alanlarının özel proje bölgesine çevrilerek kullanıcılarının %40 bedelle satın almasının istenmesi ilçede büyük şoka neden olmuş, kullanıcıların bu alanları satın almaları ekonomik güç yönünden mümkün görünmemektedir. Kavacık bölgesi yüksek binalarla yoğunlaşmış bir iş ve ofis merkezidir. Onun haricinde ilçede yoğun bir iş bölgesi, sanayi bölgesi, çarşı hatta AVM dahi yoktur. Siyasi iktidarın adeta şifresi haline gelmiş olan Otel-AVM-Residance üçlemesine Beykoz’da rastlanılmamaktadır. Bunun nedeni, ilçenin nüfusunun düşük olması ve ilçede rantın yeterince yükselmemiş olmasıdır. 3. Köprü yatırımından sonra, bu durumun değişmesi riskinin ilçe halkı farkındadır ve ilçenin değişime uğrama ihtimalinden dolayı tedirginlik yaşamaktadırlar. Böyle olması ilçe için ileriye dönük kıymet arttırıcı bir etkendir. Bu değeri görüp değerlendirebilecek projeler geliştiren bir ilçe adayı büyük taktir toplayacaktır.
VII. SORUNLAR, ÇÖZÜMLER VE PROJELER
Beykoz İlçesine ulaşım ve Beykoz İlçesinden diğer semt ve ilçelere ulaşımda sorunlar yaşanmakta olduğu, yolların esas olarak kıyıya paralel yapılandırıldığı, paralel yollardan gitmek zorunda kalan araçlar nedeniyle kısa mesafelerden ana yollardan kıyıya dik inen yollarla çıkışın mümkün olmaması sorunu büyütmektedir. Beykoz’un ulaşımında deniz yolunun etkin olarak kullanılması bir ihtiyaçtır ve çözüm büyükşehir projelerinde ortaya konulmalıdır.
Beykoz özel bir alandır. Korunması gereken birçok nitelik aynı anda Beykoz İlçesinde birleşmiştir. Bu nedenle Beykoz İlçesi sınırları içerisinde kalan alanlarda, aynı anda Boğaziçi Kanunu, Kıyı Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, Orman Kanunu gibi birçok kanun aynı anda uygulanmaktadır. Bunlara ilave olarak, İmar Affı Kanunu olarak bilinen ve Tapu Tahsis Belgesi verilmesini düzenleyen 2981 Sayılı Kanunla 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun uygulanma alanında bulunan bir İlçe olarak Beykoz İlçesi Belediye yöneticilerinin ve halkının kafası oldukça karışık durumdadır. Bu karmaşık durum, aynı anda bütün bu mevzuata hakim bir bakış açısıyla çözüme kavuşturulabilecektir. Bu konuda daha önce, Beykoz ilçesi mahalle muhtarlarıyla çözüm toplantıları yapmış olmamızın sonuç üzerinde doğrudan etkili olacağı değerlendirilmektedir. Hiçbir beklenti güdülmeden, 2009 yılında yapılan toplantıların bugün etkili bir şekilde geri dönüşü alınabilecektir.
Boğazda Bir İlçe Olması bir yandan Beykoz’u ayrıcalıklı bir konuma getirmekle birlikte, diğer yandan uygulanan ya da uygulanamayan mevzuat nedeniyle farklı sorunlarla yüz yüze gelmesine de yol açmaktadır. Boğazda bir ilçe olmak ayrıcalıktır. Bu ayrıcalığı ve kültürünü yaşatacak projelerle Beykoz’u tarihi geçmişine yaklaştıracak projeler üzerinde durulmalıdır.
Üçüncü Köprünün De Beykoz Sınırları İçinde Geçecek Olması, bir sorun mudur? Hangi noktadan bakıldığına göre değişecek bir durumdur 3. Köprü projesinin sorun olup olmadığı. Şayet amaç, Beykoz ilçesinin ve kimliğinin korunması ise, evet 3. Köprü Beykoz için bir sorundur. Bu konuda, ilçe halkının büyük çoğunluğunun tedirginlik içerisinde olduğu ve ilçenin yapısının korunmasını istediği görülmektedir. Bu duruma uygun projeler geliştirilmesi Beykoz seçmeninin tercihlerini şekillendirme açısından yararlı olacaktır.
Mülkiyet Sorunu, Beykoz ilçesinde öne çıkan sorunlardan biridir. Mülkiyet sorunu, 1980 li yılların ilk yarısında uygulamaya konulan ve 29 yıl yürürlükte kalan Tapu Tahsis Belgesi verilmesini düzenleyen kanun hükmüne rağmen çözümlenmemiştir. Çözümlenememiştir demek yerine, çözümlenmemiştir demeyi tercih ediyoruz. Tapu tahsis uygulamasının dayanağı olan 2981 Sayılı Kanun 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunla ilga edilmiş olmakla birlikte, bu değişiklik 2015 yılında yürürlüğe girecek olduğundan önümüzdeki iki yıl içerisinde bu sorunun çözümlenmesi mümkündür. Bu sorunu çözebilecek uzmanlığa sahip olmak önemli bir avantajdır ve seçimlerde bu kullanılmalıdır.
Orman Alanlarının Korunamaması sorunundan bahsedildiği noktada, esas sorumluluk yerel yönetimlerin olacaktır. Orman alanları içerisinde Belediyenin bilgisi dışında bir yapılaşma mümkün olmayacağına göre, ortaya çıkan ve yeşili yok eden imar mevzuatına aykırı yapılaşmanın sorumlusu yerel yönetimlerdir. Bu noktada, hukuka aykırı yapılaşmaların önüne geçileceğini vurgulayan bir söylem etkili olabilir.
Birden Fazla Kurumun Sorumlu Değil Yetkili Olması, Beykoz ilçesinde normal kabul edilmesi gereken bir durumdur. Daha önce de vurgulandığı üzere, birden çok kanunun uygulanmakta olduğu bir alanda, birden çok kurum karşımıza çıkabilir. Bu noktada, önemli olan, yerel yönetimlerin gerekli koordinasyonu sağlayarak kargaşayı ortadan kaldırmasıdır. Bunu yapabilecek uzmanlık ve bilgi birikimi partimizde mevcuttur.
Hafta Sonu Aşırı Araç ve İnsan Trafiğinin Olması bir sorun olarak ifade ediliyor olmakla birlikte, bu durum, bizim projelendirerek, hem ilçe halkına ekonomik kaynak sağlayacağımız, hem de İstanbul halkına insanca koşullarda doğal alanlardan yararlanma imkanı sunacağımız bir fırsatı sunmaktadır.
Kaçak Yapılaşmamın Fazla Olması önemli bir sorundur. Bu konuda öncelikle bir kapsamlı bir durum tespiti yapılması ve analitik olarak incelenmesi gerekir. Yapılan inceleme sonucunda, kaçak yapılaşmanın hukuka uygun hale gelme imkanı olanların düzeltilmesi yoluna gidilebilecektir. Rant amacıyla yapılanlar bir yana, insanların barınma ihtiyacını karşılamak amacıyla yapmış oldukları yapıların hukuka uygun hale getirilmesinin yolları aranacaktır. Burada kesinlikle ifade edilmesi gereken, bu noktadan sonra asla kaçak yapılaşmaya göz yumulmayacağıdır.
İş Yerlerinin Az Olması, İşsizliğin Yüksek Olması Beykoz açısından önemli bir sorundur. İşsizlik, yoksulluk ve yoksunluk sorunu, geliştirilecek projelerle en kolay Beykoz ilçesinde çözüme kavuşturulabilir. İki başlık üzerinden işsizlik sorunu çözümlenebilecektir. Bunlardan birincisi, istihdam ihtiyacı içerisinde olan kişilerin mesleki ve teknik eğitime tabi tutularak, İstanbul’un, özellikle de Anadolu yakasının ihtiyaç duyacağı konularda yetişmiş işgücü haline getirilmesi yoluyla sorunun çözümlenmesidir. İkincisi ise, Beykoz’un sahip olduğu alanlarda, altyapılı mesire alanları, hobi arazileri, Beykoz kültürünün ve tarihi kimliğinin canlandırılması sonrasında ortaya çıkacak istihdam imkanlarının ilçe halkından kişilere sunulması suretiyle getirilecek çözümdür.
Arazi Yapısının Engebeli Olması Nedeniyle Alt Yapı Çalışmalarının maliyetlerinin Yüksek Olması bir sorundan çok, yapılacak işlerin doğru analiz edilmesine yönelik temel bir gerçekliği ifade etmektedir. Arazinin engebeli olması, yerleşim yerlerinin dağınık olması gibi doğal veriler Beykoz’un temel gerçekleridir. Bu durumu sorun olarak görmek yerine, çözümleri bu doğrultuda şekillendirmek doğru olacaktır.
Mevcut yapıların en az %25’inin tapusuz ve gecekondu olması, daha önce de ifade edildiği üzere, kapsamlı bir tespit sonucunda, gereken analizler yapılarak, en uygun çözüm belirlenecektir. Çözüm belirleme sürecinde, konuyla ilgili bütün tarafların sürece etkin olarak katılımı sağlanacaktır. Her yapının, her parselin durumuna göre en uygun çözüm üzerinde fikir birliği aranacaktır.
İlçenin bugüne kadar İstanbul’un gelişme hızından geri kalmasına sebep olan tüm faktörler yukarıda sıralanmıştır. Sarıyer ve Beykoz neredeyse aynı kaderi paylaşmaktadır. Ancak, Beykoz biraz daha kötü durumdadır. Beykoz sahip olduğu mülkiyet sorunu, 2B, Kıyı Koruma Kanunu ve arazi yapısıyla daha geri kalmıştır. Sadece konumu itibariyle ve yukarıda sayılan sorunlardan kısmi olarak sıyrılmış Kavacık bölgesi hariç, diğer alanlarda sorunlu bir yapılaşma karşımıza çıkar. İlçede köyden dönüşmüş mahalleler hala köy görünümündedir. Bu köylere yönelik günübirlik turizm teşvik ve yatırımları köylüyü bu konuda eğitip tesisleşmesini sağlayarak hem bölge halkına hem de İstanbul’un kentsel turizmine katkıda bulunulabilir. Organik ürün yetiştirilmesi, köy yaşantısı, butik otel-pansiyon konaklaması gibi projelerin etkin olacağı beklenir.
Beykoz İstanbul’dan ayrı duran bir lokasyona sahiptir. Bir taraftan 2.köprü yolu(E-6), bir taraftan Boğaz, diğer taraflardan da orman ve su havzası ilçeyi çevrelemektedir. Bu durum mevcut bir takım sorunlar doğurmuş olsa bile ileriye dönük pek çok avantaj sağlanmasına yönelik çalışmalara zemin hazırlayabilir. Bunu avantaja çevirecek projeler Büyükşehir ve İlçe belediyeleri tarafından organize edilerek ilçenin değerine değer katılabilir.
Sadece deniz yoluyla ulaşılabilen doğayla iç içe tesisler kurulabilir. Karayolu da olan lakin deniz ulaşımı organizasyonu daha kolay ve cazip olan bir turizm yatırımı doğaya uygun yapılaşma ile gerçekleştirilebilir. Beykoz sınırlarında yapılacak projelerin İlçenin tarihi kimliğine uygun olması ön koşul kabul edilmelidir. Kanlıca Kültürü, bütün İstanbul’un ilgi duyabileceği, kentsel ve kent dışından gelen turistlerin deneyimleyeceği bir mekan olarak değerlendirilmelidir.
Beykoz arazi yapısı engebeli olduğundan yeraltı yatırımları maliyetli ve kısa sürede ömrünü tamamlamaktadır. Yeni yapılacak imar çalışmalarında ve kentsel dönüşüm projelerinde kesinlikle daha kalıcı ve kaliteli yatırımlar yapılmalıdır. Günümüzde TOKİ’nin projeleri eleştirilmektedir. Bu eleştirinin en önemli unsuru yapılan binaların sosyal ihtiyacı ve kültürel yapıyı yansıtmamasıdır. Bu ilçemizde yeşile tutkuyla bağlı olan, saksıda bile lahana yetiştiren bir halk yaşarken bunları çok katlı bloklara taşımak mümkün değildir. Kentsel dönüşüm bu ilçemizde Boğazın güzelliğini ve buradaki halkın hassasiyetlerini göz önünde tutarak belediye nezdinde gerçekleştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmalıdır. 2B, kentsel dönüşüm ve 3.köprü kararları halkın iktidara ve onun yörüngesinden çıkamayan belediyeye karşı bakışını ve güvenini son derece sarsmıştır. Son 4 seçimde mevcut iktidara oy veren pek çok vatandaş bu kararından pişmanlık duymaktadır. 40 yıldır üzerinde yaşadığı toprağa para isteyen idareden son derece hoşnutsuzdur. Kaldı ki 2B kapsamında kendisine verilecek tapu sonrasında yerinin değerleneceğini söyleyene ”İyide bu değeri bana yedirmeyecekler ki” diyerek kentsel dönüşümde yapılanlara dikkat çekmektedir. Halkı 2B ve kentsel dönüşüm mağduru edilmeyeceklerine ve haklarının sonuna kadar teslim edileceğine ilçe halkını inandırmak, en büyük seçim yatırımı olacaktır. Halk kendine su getiren siyasiyi 6 kez iktidar yapmıştır.
Beykoz halkına Beykoz’da alışılagelmiş olduğu hayatı daha kaliteli yaşamalarına imkan tanıyan mikro kentsel dönüşüm örnekleri sunularak ve kentsel dönüşüme gönüllü olmaları sağlanarak ilçenin çehresini değiştirmede katkıları sağlanacaktır. Bu dönüşüm esnasında hem altyapı yenilenip geliştirilecek hem de ekonomik katkı sağlanacaktır, sağlanan bu ekonomik katkı tekrar halka döndürülecektir. Borç ve kredi batağında bir belediye olmayacaktır.
VIII. TARAFIMIZDAN İLÇEYE DÖNÜK OLARAK YAPILAN FAALİYETLER
Beykoz İlçesi, seçime yönelik analizlerden çok önce, 2009 yılından bu yana halkına destek olduğumuz bir yerleşim yeridir. İlçenin nitelikleri nedeniyle, aynı anda uygulanan korumaya yönelik birçok kanunun nasıl birlikte uygulanabileceği ve ilçe halkı lehine uygulanacağı konusunda bilgilendirme toplantıları yapılmıştır. İlçe genelinde muhtarlar nezdinde yapılan bu toplantılar olumlu sonuçlar vermiştir. Sorunun çözümü konusunda proje şekillendirilmiş ancak, mevcut siyasi iktidar halka söz verdiği halde çözüme yanaşmamıştır. Bu durum, bugün çok büyük avantaj olarak karşımızda durmaktadır.
Sit alanı, Boğaziçi ve tapu tahsis sorunları dışında, Beykoz genelinde karşımıza çıkan bir diğer sorun olan 2B konusunda da topluma haklarının ne olduğu konusunda bilgiler verilmiştir. Yapılan toplantılar sonucunda boşlukta ve muamma haline gelmiş olan 2B ve vatandaşlara işletilmiş geriye dönük ecrimisil bedelleri hakkında aydınlatıcı hukuki bilgiler verilmiş ve gönüllerine bir nebze su serpilmiştir. Bu bilgilerin ardından çıkarılan 2B uygulamasına ilişkin düzenlemeler, tarafımızdan verilen bilgilerin ne kadar doğru olduğunu ispatlamış ve tarafımıza olan güveni artırmıştır.
