Güngören İstanbul’un yakın çevresinde bulunan köy yerleşimlerinden biri olarak bilinmektedir. Uzun süre İstanbul’un yaşamsal ihtiyaçlarının teminine yönelik üretim faaliyetlerinde bulunan ve bu suretle geçimini sağlayan bir yerleşim yeri olarak varlığını devam ettirmiştir. 1960 yılına kadar tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin görüldüğü bir yerleşim yeri olan Güngören’de, yoğun göçün getirmiş olduğu yapılaşma neticesinde, tarım ve hayvancılık yapılan araziler yoğun bir şekilde yerleşime açılmıştır. Her yanın binalarla kaplanmasının sonucunda, tarım ve hayvancılık faaliyette bölgede tamamen devre dışı kalmıştır.
Güngören’in İstanbul’un merkezinde yer alması, 1950’lerden sonra nüfusun artmasına köyün batı ve kuzeybatısı tarafında kalan arazilerin parsellenerek yerleşim alanı olarak kullanılmasına neden olmuştur. Bugün bu bölgeye Parseller adı verilmiştir. Ayrıca eski köyün batı kısmında kalan tarihi Haznedar Çiftliğinin bulunduğu alanda da yerleşim hızla artmış ve adeta köyün merkezi durumuna gelmiştir. Bugün Belediye binası ile çarşı bu semtte bulunmaktadır.
Güngören İlçesi, İstanbul’un küçük ilçelerinden biridir. Merkezi konumu, Güngören İlçesinin yoğun bir şekilde göç almasına neden olmuştur. Kontrolsüz bir şekilde büyüyen İstanbul Kentinin üretim tesislerinin bulunduğu bölgesinde kalan bir yerleşim yeri olduğundan, yerleşim tercihlerinin ya da taleplerinin yoğun olarak yöneldiği bir ilçedir.
| I.KONUMU Güngören’in güney ve güneybatısında Bahçelievler ve Bakırköy, güneydoğusunda Zeytinburnu, kuzey ve kuzeydoğusunda Esenler, batısında Bağcılar ilçeleri ile çevrilidir. |
| Güngören’in yüzölçümü 839 hektardır. En düşük rakım 19 metre ile Merter’de, en yüksek rakım da 78 metre ile Gençosman Mahallesi sırtlarındadır. Davutpaşa Kışlası’nın üzerine konumlandığı tepenin denizden yüksekliği ise 70 metredir. |
Güngören, kontrolsüz şekilde yapılaşan ve yine plansız programsız şekilde imalat ve üretim tesislerinin kurulduğu bir yerleşim yeridir. Anakentin yoğun ana çekirdeğinde kalan tesislerin dönüşümünün sağlanması yoğun olarak hissedilmektedir.
Bulunduğu konum nedeniyle kontrolsüz yapılaşma ve karmaşık kullanımların yaşandığı Güngören’de, konumun sağladığı avantajlardan yararlanılarak ilçenin düzenli, planlı estetik bir şehir haline getirilmesine yönelik dönüşümün sağlanması mümkün gözükmektedir.
II. NÜFUS ANALİZİ
Güngören’de nüfusun daha çok ilçenin batısında toplandığı görülmektedir. Nüfusu en yoğun olduğu üç mahalle (Merkez, Güneştepe ve Mareşal Çakmak) ilçenin batı kesimindedir. Bu bölgeler daha çok ikamet amaçlı kullanılmakta, sanayi tesisleri ise ilçenin doğusunda bulunmaktadır. Mareşal Çakmak ve Akıncılar Mahalleleri ilçede en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip mahallelerdir. Konut yoğunluğunun en az olduğu mahalle ise Tozkoparan’dır.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı kayıtlarına göre 31.12.2012 tarihi itibariyle İlçemizin nüfusu 154.722 Erkek ve 154.413 Kadın olmak üzere toplam 309.135 kişidir. Bu nüfus verileriyle, M2’ye 0,427 kişi düşmektedir. Bu oran kalabalık bir şehir nüfusu olduğunu göstermektedir. Kaldı ki bu sayılar, Güngören’de ikamet edenler üzerinden hesaplanmaktadır. Nüfus yoğunluğunun düşük gözüktüğü, ilçenin doğusunda yer alan mahallelerdeki üretim ve ticaret tesislerinde çalışan kişiler de dahil edildiğinde çok daha yoğun bir kent yaşamı karşımıza çıkmaktadır.
Nüfusun yoğunluğu teknik ve sosyal donatı ihtiyaçlarını büyüttüğü gibi, çözümler ve projelere yönelik çalışmaları da zorlaştırmaktadır.
| Yaş Grubu Bayan Erkek Toplam Oran |
| 0-4 11.560 11.910 23.470 7,58% |
| 5-9 10.952 11.716 22.668 7,32% |
| 10-14 11.573 12.394 23.967 7,74% |
| 15-19 12.173 12.816 24.989 8,07% |
| 20-24 13.765 12.337 26.102 8,43% |
| 25-29 15.421 16.113 31.534 10,18% |
| 30-34 14.850 15.464 30.314 9,79% |
| 35-39 13.038 13.447 26.485 8,55% |
| 40-44 10.445 10.593 21.038 6,79% |
| 45-49 10.701 10.593 21.294 6,88% |
| 50-54 8.365 8.563 16.928 5,47% |
| 55-59 7.041 6.826 13.867 4,48% |
| 60-64 5.027 4.774 9.801 3,17% |
| 65-69 3.460 2.996 6.456 2,09% |
| 70-74 2.600 1.898 4.498 1,45% |
| 75-79 1.997 1.412 3.409 1,10% |
| 80-84 1.248 643 1.891 0,61% |
| 85-89 505 215 720 0,23% |
| 90+ 155 38 193 0,06% |
| TOPLAM 154.876 154.748 309.624 100.00% |
| Mahallelere göre nüfus MAHALLE; Toplam Erkek Kadın ABDURRAHMAN NAFİZ GÜRMAN 22.993 10.944 12.049 AKINCILAR 22.229 11.156 11.073 GENÇOSMAN 38.068 19.283 18.785 GÜNEŞTEPE 53.569 27.090 26.479 GÜVEN 18.689 9.209 9.480 HAZNEDAR 22.441 10.859 11.582 MAREŞAL ÇAKMAK 33.319 16.860 16.459 MEHMET NESİH ÖZMEN 10.068 4.985 5.083 MERKEZ 51.130 25.845 25.285 SANAYİ 14.318 7.411 6.907 TOZKOPARAN 20.749 10.356 10.393 TOPLAM 307.573 153.998 153.575 |
Güngören İlçesinin nüfus yapısı, esas olarak, farklı il veya bölgelerden kitlesel olarak gelen vatandaşlardan oluşmaktadır. Kitlesel olarak gelen, aynı mahallede yaşayan ve çoğu itibariyle aynı bölgede iş tutan bu kişilerin kendi aralarında gruplaşmaları ve kapalı bir yaşam kültürü geliştirmeleri, kente entegrasyon noktasında bir set oluşturmuştur. Güngören nüfusunun geldikleri il ya da bölge üzerinden değerlendirilmesi üretilecek projeler ve geliştirilecek söylemler bakımından önem arz etmektedir.
İl Nüfus İlçe Nüfusu İçindeki Oranı Bölge
Trabzon 18.016 5,82% Karadeniz
Malatya 17.917 5,79% Doğu Anadolu
Diyarbakır 14.199 4,59% Güneydoğu Anadolu
Kastamonu 14.173 4,58% Karadeniz
Sivas 12 .533 4,05% İç Anadolu
Batman 8.470 2,74% Güneydoğu Anadolu
Samsun 7.988 2,58% Karadeniz
Giresun 7.741 2,50% Karadeniz
Konya 7.145 2,31% İç Anadolu
Rize 6.760 2,18% Karadeniz
Güngören ilçesinde nüfusun kaynak bölgesi noktasından bir analiz yapıldığında, yani ilçede yaşayan tüm vatandaşların kayıtlı oldukları illerin bağlı olduğu bölgeler bazında irdelendiğinde, karşımıza aşağıdaki tablo çıkmaktadır.
Bölge Nüfus İstanbul Dahil Oran İstanbul Hariç Oran
Karadeniz 90.251 29,23% 33,58%
Marmara 56.885 18,43% 6,30%
D.Anadolu 55.296 17,91% 20,57%
GD. Anadolu 48.624 15,75% 18,09%
İç Anadolu 41.717 13,51% 15,52%
Akdeniz 11.279 3,65% 4,20%
Ege 4.684 1,52% 1,74%
TOPLAM 308.736 100,00% 100,00%
İlçe nüfusunun bölgesel analizi, kendi içerisinde belli oranda gruplaşan nüfusun ortak seçmen davranışları geliştirmeleri nedeniyle, bu kişilere yönelik politikalar üretilmesini mümkün kılacaktır.
III. SOSYAL ANALİZ
Güngören yoğun göç ile şekillenmiş bir ilçe olmanın getirdiği farklı sorunlara sahiptir.
İlçe halkının eğitim düzeyi genel olarak düşük kalmıştır. Bu durum, yerleşen nüfusun esas olarak bu bölgede yoğunlaşan çalışma alanlarında işçi olarak ekonomik yaşama katılmayı öncelemesi ve bu amaçla bulundukları bölgelerde ilçeye gelmiş olmalarıdır. İlçenin lokomotif ekonomik sektörü tekstildir. Tekstil sektörünün görece olarak cazip sayılabilecek çalışma imkanları nedeniyle ilçe, ülkenin batısı ve güneyinden de da az sayıda da olsa göç almıştır.
İlçe halkı arasında homojen bir yapı sağlanamamış olup (eğitimli/eğitimsiz) (doğulu/batlı) benzeri ayrımlar söz konusudur.
Güngören İlçesi nispeten sakin bir ilçedir. Bununla birlikte İlçede suç oranı son beş yılda giderek artan bir ivmeye sahiptir. Eğitim-öğretim düzeyinin düşük kalması, nitelikli işgücüne dönüşümün sağlanamaması ve bölge-etnik yapı-inanç gruplaması üzerinden farklılaşma ya da ötekileşme tercihinin ortaya çıkardığı tepkisel ayrışmanın, suç oranlarının hızlı yükselmesine yol açacağı değerlendirilmektedir.
Uyuşturucu ile ilgili suçlardaki artış inanılmaz boyutlara ulaşmış durumdadır. Sosyal yapıda var olan açıklar en yoğun şekilde madde bağımlılığı konusunda kendini göstermektedir. Yalnızlaşan ve ötekileşen kişilerin çare olarak yöneldiği bir sorun alanı olarak bağımlılık kısmı ön plana çıkmaktadır. Yerel yönetimlerin, sosyal sorumluluk faaliyetlerinde bulunan yapılar ya da kişilerle bu soruna yoğun bir şekilde odaklanması, ülke, şehir ve ilçe açısından içinden çıkılmaz hale gelme potansiyeli taşıyan bir alanda çözümü kolaylaştıracaktır.
1.İlçedeki Yerel Gazeteler
Güngören ilçesinde faaliyet gösteren sadece 3 yerel gazete bulunmaktadır. Yerel gazete sayısı az olan İlçede ulusal basının yönetim ve baskı merkezleri yoğunlaşmıştır.
Yerel gazete olarak;
Güngören Gazetesi
Güngörenin Sesi
Merter Gazetesi adıyla yayında bulunan kuruluşlar İlçede faaliyette bulunmaktadır.
2.Dernekler
Sosyal entegrasyon gerçekleşmeyen toplumlarda hemşehri dernekleri yoğun olarak karşımıza çıkar. Kendi içerisinde kapalı gruplar oluşturan insanlar, bu grupları bir dernek çatısı altında toplamayı tercih ederler. Bu genel yaklaşım Güngören İlçesinde de kendini göstermektedir. İlçede 59 dernek bulunmaktadır.
Bu derneklerin yaklaşık 12.500 üyesi bulunmaktadır. Bu derneklere ilişkin tabloya bakıldığında;
| Derneğin Adı | İli | Adres | Tel | Üye |
| 24 Erzincanlılar Derneği | Erzincan | İnönü Cd.No:140/A | 506 25 24 | 600 |
| Adıyaman ili Besni İlçesi Aşağı Çöplü Köyü Kültür ve Yard.Der. | Adıyaman | EŞREF BİTLİS CAD. NO:23 | 539-07-53 | 150 |
| Ardahan İli Posof İlçesi Kül.Yrd.ve Day.Der. | Ardahan | Park Sk. No:21/A | 5532317 | 950 |
| Ardahan İli Sulakyurt Köyü Kültür ve Day.Der. | Ardahan | Fevzi Çakmak Cd.Bulut İş Merkizi Kat 3 | 534-40-42 | 301 |
| Arsin İlçesi Sosyal Yardımlaşma ve Kalkındırma Der. | Trabzon | Birol Sk No:20 | 502 02 96 | 1000 |
| Batman İli Kozluk İlçesi Tumok Yardımlaşma Derneği | ŞİNASİ SOK. NO:85 | 643 54 47 | 512 | |
| Bayburt İli Aydıncık Köyü Kalkındırma ve Güzelleştirme Der. | Bayurt | Belde Sk. No:3-3 | 5077641 | |
| Güngören | ||||
| Bayburt İli Sorkunlu Köyü Yar.ve Day.Der. | Bayburt | Sefa Sk No:13 | 6474329 | |
| Bayburt İli Yolaltı Köyü İmar Etme Yar.Kültür Hizm.Der. | Bayburt | Soğanlı Cd.Birsel Sk. | 6421719 | 140 |
| No:16-B | ||||
| Bingöl İli Solhan İlçesi Hazarşah Köyü Yard. ve Dayanışma Derneği | İkbal Sk.No:7 | 434 12 13 | 300 | |
| Çüngüş İlçesi Handere Köyü Yar.ve Kal. Derneği | Diyarbakır | ULUDAĞ SK No:7 | 556 23 90 | |
| Çüngüş İlçesi Hindibaba Değirmensuyu ve Çevre Köyleri Kül. ve Day.Derneği. | ÇALDIRAN SOK. NO.13 | 557 99 77-502 21 28 | 200 | |
| Dernek Pazarı Köyleri Kültür ve Day Vakfı | Seyran Sk No:2 | 555 68 08 | 600 | |
| Diyarbakır İli Çermik İlçesi Yardımlaşma ve Dayanışma Der. | Diyarbakır | UÇAK CD NO:1 | 556 22 21 | 400 |
| Diyarbakır ili Çüngüş İlçesi Yard. ve Dayanışma Derneği | SOKULLU M.PAŞA CAD. NO:46/B | 504 35 21 | 100 | |
| Genç Develiler Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Der. | Kayseri | Atatürk Cd.Ali Ruhi Bozkır Sk. No:1/5 | 642 21 06 | 530 |
| Giresun Tamdereliler Güz.Day.ve Kal. Der. | Giresun | Şerefli Sok.No:12 Güngören | 280 | |
| Gülbayır Köyü Sos.Yrd.ve Day.Der. | Atakan Sk. No:25 | 6469422 | 400 | |
| Gümüşhane Akhisar Köyü Kültür ve Yard.Der. | GÜMÜŞHANE | Tiryaki Hasan paşa Cd. No:12/A | 5024296 | |
| Gümüşhane İli Süngübayır Köyü Yar.ve Kül. Derneği | Gümüşhane | Necip Fazıl Kısakürek Cd. Çalışır Sk. No:3 Güngören | 642 0337 | 80 |
| Günebakan Köyü Kal.Day.Der. | Trabzon | Seyran Sk No:2 | 555 68 08 | 600 |
| İstanbul Sürmene Aksu Köylüleri Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Der. | İstanbul | Şevketdağ Cd.No:44 | 506-56-61 | 136 |
| Kağızmanlılar kültür ve Yard.Der. | Kars | Marmara Cd.Altıntaş Sk.No:15/A | 5548749 | 200 |
| Karabük İli Eflani İlçesi Karacapınar köyü Kalkındırma ve Güz. Derneği | Karabük | Günay sok. No.22 | 5695078 | 203 |
| Kastamonu ili Taşköprü ilçesi İmamoğlu Köyü Sosyal Yardımlaşma ve Kal. Derneği | AYVACIK SOK. NO:51- | 524 3695 | ||
| Kastamonulular Derneği | Kastamonu | ÇALIŞLAR SOK. NO:31 | 641 65 64 | 586 |
| Malatya Doğanyol İlçesi Ulutaşköyü Sosyal Yardımlaşma ve Kalk. Derneği | ÖNDER SOK.NO:13 | 504 41 44-632 06 10 | 100 | |
| Malatya İli Arapkir İlçesi Yaylacık Köyü Kal.Ve Sos.Yardımlaşma Derneği | Malatya | ÖZGÜR SK.NO:82/A | 4623285 | |
| Melekli Kasabası Kültür ve Dayanışma Derneği | Iğdır | MERCAN SOK. NO:49 | 505 29 88 | 150 |
| Pazar Boğazlı Köyü Kültür ve Dayanışma Der. | Rize | Rezaki Sk. No:32 | 87 | |
| Rize İli Pazar İlçesi Gençpazarlılar Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Der. | Rize | Kuyulu Sk. No:8 | 4353752 | |
| Sivas İli Hafik İlçesi Çimenyenice Köyü Sos. Yrd.Der. | Sivas | Ortaç Cd.Taşçılar Sk.No:27 | 5567273 | 400 |
| Sivas Suşehri Gökçek Aş. Köyü Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği | CENGAVER SOK.NO:25/B | 557 92 86 | 160 | |
| Sürmene Sosyal ve Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği | Trabzon | OKUL SOK. NO.14 | 502 39 18 | 460 |
| Tercan İlçesi Civar Köyleri Kal.Der. | Erzincan | İnci Sk.No:5 Güngören | 5047521 | 386 |
| Trabzon Dernekpazarı Günebakan Köyü Kalkındırma Dayanışma ve Güzelleştirme Der | Trabzon | Kınalı Cd.Seyran Sk.No:2 Kat 4 | 5575126 | |
| Trabzon İli Of İlçesi Cumapazarı Beldesi Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği | CAMİ SK. NO:51/A | 642 23 61 | 70 | |
| Tunceli ili Hozat İlçesi Kalecik ve Çevre Köyleri Yrd ve Dayanışma Derneği | SOYLU SOK.14 | 183 | ||
| Üçpınar İlim ve Hizmet Vakfı | İstanbul | Bayrampaşa CD No:35 | 642 99 00 | 200 |
| Iğdır İli 2000 Esnaf Sanatkarlar Derneği | Iğdır | Mercan Sk 42 | 557 04 48 | 140 |
| Çüngüş İlçesi Avut Köyü Yardımlaşma Ve Dayanışma Derneği | Diyarbalır | BAYRAK SK NO:9 | 180 | |
| Sivas Zara Canova Köyü Kalkındırma Der. | Sivas | KATİP SOK. NO:12 | ||
| Diyarbakır İli Çüngüş İlçesi Karakaya Köyü Kültür ve Dayanışma Der. | Diyarbakır | Defne Sk.No:10/A | ||
| Güngören Çevre Güzelleştirme ve Kültür Der. | Güngören | ABDİ İPEKÇİ CAD. NO:33 | 644 52 74 | |
| Güngören Çermikliler Yar.Day. Derneği | Diyarbakır | Çağlayan Sk. No:1-3 | 556-30-19 | |
| Güngören Nizipliler Derneği | Gaziantep | Tayfun Sok. No:4/4 | ||
| Güngören Oflular dayanışma Der. | Trabzon | İnönü Cd.No:150/A | ||
| Kahramanmaraş Elbistan ilçesi ve Çevre Köyleri Dayanışma Derneği | K.Maraş | NURCAN SOK. NO.5/B | 462 36 62 | 320 |
| Aluçlu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği | Malatya | EŞREF BİTLİS CAD. NO:23 | 569 44 69 | |
| Bayburt Göloba Köyü Kültür ve Yardımlaşma Derneği | Bayburt | Kutsal Sok No.5 | 462 53 89 | |
| Bader Batman | Batman | MERKEZ MAH 25/4 SOKAK | ||
| Sarküyad | ÇALIŞLAR SOK. NO:31 | |||
| Iğdır İli Koçkıran Köyü Derneği | YAVUZ SK. NO17 | |||
| Iğdır Aralık Yukarı Topraklık Köyü | YAVUZ SK. NO:13 | |||
| Karaman Ayrancı Ambar Köyü Derneği | Karaman | BEYATLI SOKAK NO.15 | ||
| Bağdatlı Köyü Kültür ve Yardımlaşma Derneği | NAMIK KEMAL SOKAK NO.10 |
Kasaba, köy, ilçe ya da il özelinde belli bir grubu bir arada tutmak ve sorunlarına beraber çözüm arama çabası içersinde kurulmuş sivil toplum kuruluşları oldukları görülecektir.
3.Güngören İlçesinde Mahalleler
İlçede toplam 11 adet mahalle bulunmaktadır. Yaklaşık 310.000 kişilik nüfus on bir mahallede yaşamaktadır. Sayıca az ve nüfusu yoğun mahallelerin yerel hizmetlerin yapılandırılmasında temel hareket noktası olması ve geliştirilecek projelerde mahalle ekseninden yola çıkılması ve muhtarlara söz hakkı verilmesi katılımcı bir yerel demokrasi için etkili bir tercih olabilir.
| ABDURRAHMAN NAFİZ GÜRMAN |
| AKINCILAR |
| GENÇOSMAN |
| GÜNEŞTEPE |
| GÜVEN |
| HAZNEDAR |
| MAREŞAL ÇAKMAK |
| MEHMET NESİH ÖZMEN |
| MERKEZ |
| SANAYİ |
| TOZKOPARAN |
Olarak isimlendirilmiş bulunan Güngören Mahallelerinde, batıda yerleşim, doğu kısımda ise imalat ve ticaret faaliyetlerinin yoğunlaştığı görülmektedir. Bununla birlikte konut ve imalat-ticaret kullanımlarının birbirinden tam olarak ayrıştığı söylenemez. Bu durum, imar planlamasında bölgelemenin yapılması yönündeki açık kanuni düzenlemeye aykırıdır.
IV. SİYASİ ANALİZ
Güngören İlçesi, işçi sınıfının hak ve özgürlük mücadelesinin lokomotifi olduğu dönemlerden kalan bilinçli bir sosyal demokrat kitleye sahiptir. İlçede sadık bir CHP oyu kitlesi vardır. %27’le seviyesinde bulunan bu oy oranını arttırmak için çalışmalar yapıldığında, çok daha etkin ve sonuç getirici oy oranlarına ulaşmak mümkündür. Güngören özü itibariyle işçi kesiminin yaşadığı bir ilçedir. Sosyal demokrat politikalar üzerinden konuya yaklaşıldığında çok etkili sonuçlar alınması beklenir.
Partimizin oy oranının artırılmasında hemşehri dernekleri ve gruplarıyla yakın işbirliği içerisinde hareket edilmesi sonuç getirici olacaktır. Özellikle sosyal demokrat politikaların şekillendirilmesinde hemşehri gruplarının beklenti ve ihtiyaçlarının biliniyor olması yarar sağlayacaktır.
Hemşehri ilişkileri ilçenin siyasi yapısına yön vermektedir. Mahalle ve muhtarlık eksenli çalışmalar, hemşehri gruplarının da desteğini getirecektir. Güngören ve çevre ilçelerde mahalle muhtarları ve yakın çalışma arkadaşları, aynı zamanda hemşehri ya da benzeri ortak paydada gerçekleşmiş gruplaşmaların kanaat önderi konumundadırlar. Bu kişilerle “Yerel Yönetimlerin Yerelleşmesi-Muhtarlara Söz Hakkı” projesi kapsamında kurulmuş bulunan diyalogun devam ettirilmesi büyük önem taşımaktadır.
AKP’nin Has partiyle birleşmeye bağlı olarak yaklaşık olarak %8 oy arttırmış olduğu ilk anda göze çarpmaktadır. Ancak, bu artışın psikolojik olduğu ve zaman içerisinde etkisini kaybedeceği değerlendirilmektedir.
Geneli 5 katlı yapılardan oluşan bölgede yeni bir kentsel dönüşüm planlaması yapılması ve maliklere avantaj sağlanması halinde güçlenilmek ve ilçeyi kazanmak mümkündür. Ancak, bu noktada önerilecek kentsel dönüşümün yerel yönetim eliyle gerçekleşecek bir yenilenme faaliyeti olması, maliklerin lehine sonuç doğuran ve dönüşümü teşvik edecek hükümler çerçevesinde yapılandırılması suretiyle partimize özgü bir kimlik kazandırılması önemlidir. Çünkü kentsel dönüşüm mevcut iktidar tarafından çok kaba ve hoyratça seçim çalışmalarında kullanılmış ve seçmeni ürküten bir kimliğe bürünmüştür.
İlçede yapılacak çalışmalarda, ilçede oturmayan ancak, ilçe halkının büyük bölümünün yanında çalıştığı patronlar üzerinde de durulması gerekmektedir. Patronlar ağırlıklı olarak CHP politikalarını destekleyen sosyal demokrat insanlardır. Bu kişiler üzerinden parti politikalarımızı etkin bir şekilde, bire bir seçmene ulaşmak suretiyle anlatma fırsatımız olacaktır. Önümüzdeki seçimlerde, PR çalışmalarının ve basının partimiz açısından etkin kullanılmasının ya da bu kullanımların etkin sonuç doğurmasının düzeyinin düşük olacağı ve mevcut iktidar karşısından en etkili sonucun doğrudan seçmene ulaşmak suretiyle alınacağı düşüncesi hakimdir. Bir önceki yerel seçimde partimizin oylarını artırmasında seçmenle kurulan doğrudan iletişimin etkili olduğu değerlendirilmektedir.
2009 seçimleri
| Güngören | |||||||||||||
| Parti | Aday | Oy Sayısı | Oy Oranı | ||||||||||
| Adalet ve Kalkınma Partisi | Şakir Yücel Karaman | 73.371 | %43,50 | ||||||||||
| Cumhuriyet Halk Partisi | Lemi Çelik | 47.260 | %27,89 | ||||||||||
| Milliyetçi Hareket Partisi | Recep Mahmutoğlu | 15.752 | %9,30 | ||||||||||
| Saadet Partisi | Mehmet İpekçi | 14.373 | %8,48 | ||||||||||
| Demokratik Toplum Partisi | Abdulcelil Öztekin | 9.712 | %5,73 | ||||||||||
| Demokratik Sol Parti | Murat Tülü | 3.402 | %2,01 | ||||||||||
| Büyük Birlik Partisi | Burhanettin Daşargöl | 3.135 | %1,85 | ||||||||||
| Demokrat Parti | Hikmet Ömeroğlu | 1.156 | %0,68 | ||||||||||
| Anavatan Partisi | Timuçin Özkur | 633 | %0,33 | ||||||||||
| Bağımsız Türkiye Partisi | Tevrat Duran | 368 | %0,22 | ||||||||||
| Türkiye Komünist Partisi | Fahri Kırık | 208 | %0,12 | ||||||||||
| Bağımsız | Ufuk Güngör | 67 | %0,03 | ||||||||||
| Kazanan Parti | Kazanan Aday | Toplam Geçerli Oy | Toplam Oy Oranı | ||||||||||
| Adalet ve Kalkınma Partisi | Şakir Yücel Karaman | 169.437 | %100 |
2011 seçim sonuçları
| 1. AK PARTİ – Adalet ve Kalkınma Partisi 55,63 104.105 2. CHP – Cumhuriyet Halk Partisi 24,54 45.933 3. MHP – Milliyetçi Hareket Partisi 9,78 18.308 4. ABDULLAH LEVENT TÜZEL 4,66 8.725 5. SP – Saadet Partisi 1,69 3.162 6. HAS – Halkın Sesi Partisi 0,79 1.484 7. BBP – Büyük Birlik Partisi 0,59 1.102 8. HEPAR – Hak ve Eşitlik Partisi 0,48 892 9. DP – Demokrat Parti 0,42 779 10. MUSTAFA AVCI 0,30 565 11. DSP – Demokratik Sol Parti 0,22 413 12. TKP – Türkiye Komünist Partisi 0,21 384 13. MP – Millet Partisi 0,17 315 14. MMP – Milliyetçi ve Muhafazakar Parti 0,09 176 15. LDP – Liberal Demokrat Parti 0,05 95 16. HANİFİ AVCI 0,03 54 17. EMEP – Emek Partisi 0,00 0 18. DYP – Doğru Yol Partisi 0,00 0 | ||
V.SOSYAL VE TEKNİK ALTYAPI ANALİZİ
Yoğun göçlerle hızlı bir şekilde yapılan İstanbul’u bu bölgesinde, sağlıklı, düzenli ve estetik bir kent yapısının bulunmaması temel sorundur. Plansız, programsız ve projesiz bir şekilde şekillenen Güngören’de sosyal ve teknik altyapı eksikliği sorununun olması kaçınılmazdır.
1.Yol Altyapısı
Her iki metre kareye bir insanın düştüğü ve bu nüfusun da belli merkezlerde yoğunlaştığı düşünüldüğünde yol sorununun beklenen bir durum olduğu görülecektir. İlçede yaşayan nüfusa ilçede çalışan nüfusu da eklediğimizde, gündüz ve gece ilçenin belli merkezlerinin yoğun trafikle boğuşması kaçınılmaz hale gelmektedir.
Güngören İlçesinde yollar ve caddelerin yetersiz kaldığı ve trafik taleplerinin yolların taşıma kapasitesine fazla geldiği gözlemlenmektedir. İstanbul genelinde yolların ihtiyaca yeter hale getirilmesine yönelik olarak çalışmalar yapılması ve bu çalışmalar yapılırken, mevcut yollar kapatılmadan işletilecek çözümler bulunması gerekir.
Güngören İlçesinde mahalle ölçeğinde yolların sayısı ve uzunluk tablosuna bakılacak olursa;
| MAHALLE ADI | CADDE VE SOKAK SAYISI | UZUNLUK (M) |
| A.NAFIZ GURMAN | 24 | 11629 |
| AKINCILAR | 35 | 8530 |
| GENÇOSMAN | 89 | 25099 |
| GUNEŞTEPE | 133 | 22869 |
| GÜVEN | 35 | 9602 |
| HAZNEDAR | 44 | 10752 |
| M.NESIH OZMEN | 61 | 18890 |
| MAREŞAL ÇAKMAK | 68 | 11634 |
| MERKEZ | 126 | 22733 |
| SANAYİ | 96 | 19839 |
| TOZKOPARAN | 40 | 11208 |
| GENEL TOPLAM | 751 | 172785 |
Şeklinde bir durum karşımıza çıkacaktır.
2.Otopark Altyapısı
Yol altyapısının yeterli olmadığı yerleşim yerlerinde otopark altyapısının da sorun olarak karşımıza çıkması kaçınılmaz gözükmektedir. Ulaşım açısından sahip olduğu stratejik öneme ve ülke geneline hizmet veren sanayi fonksiyonuna rağmen Güngören’deki otopark sıkıntısı ilçe trafiği için bir sorun teşkil etmektedir.
İlçede sadece 3 resmi otopark bulunmaktadır. Otopark sorununun çözümlenmesi ancak genel bir düzenleme yoluyla, kent yeniden şekillendirilirken mümkün olabilecektir. Partimiz tarafından geliştirilecek kentsel dönüşüm modeli üzerinden Güngören’in diğer sorunları gibi, otopark sorunu da çözüme kavuşturulacaktır.
3.Ulaşım
Raylı sistem entegrasyonu ile 2006 sonrası toplu ulaşım sorunu asgariye inmiştir. Buna karşılık minibüs ve otobüs ulaşımı sıkışık trafik nedeniyle sorunlu olmaya devam etmektedir.
Ulaşım altyapısının çözümlenmesinde mevcut yerel iktidarlar, sınırsız merkezi hükümet desteğine rağmen beklenen başarıyı yakalayamamıştır. Mevcut yönetimin toplu ulaşım planlamasında gözden kaçan, semt içi ulaşım sorunu, yapılan yatırımların işlevselliğini azaltmaktadır. Büyükşehir belediyesi açısından hazırlanan kitapta ortaya konulduğu üzere, bir semte ulaşan raylı sistemin, semt sakimleri bakımından kolay ulaşılabilir olmasının sağlanması gerekir. Toplu taşıma raylı sistemin ilçeye gelmesi kadar, ilçe sakinlerinin bu sisteme kolayca ulaşımlarının da sağlanmasına ihtiyaç vardır. Toplum ulaşım sistemine ulaşma zorluğu, alternatifler aranmasını da beraberinde getireceğinden, çözüm olması beklenen yatırımlardan gereken düzeyde bir sonuç çıkmamaktadır.
4.Yeşil alan
Plansız ve kontrolsüz yapılaşan her ilçe gibi, Güngören ilçesinde de yeşil alan-park altyapısı son derece yetersizdir. İlçe genelinde Belediye tarafından yaptırılan 47 adet park bulunmaktadır. Bu parkların toplam alanı 84.757 m2 olsa da, bu parklardaki toplam yeşil alan 43.656m2dir. Bir başka ifadeyle, park olarak ayrılan alanlarda dahi arazinin aktif yeşil alan olarak kullanılması mümkün olamamaktadır. Yerel yönetimlerin tercihlerinden doğan bu durum, İlçede kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarının 0,6 m2 olması sonucunu doğurmuştur.
Bu yeşil alanın miktarının insanca bir yaşama imkan vermeyeceği açıktır. Araziler planlanıp parselasyon uygulamasıyla imar parseline dönüştürülürken, maliklerden kesilen %40 oranına varabilen düzenleme ortaklık paylarının nereye gittiğinin sorulmasının zamanının bu yerel seçimler olduğunu düşünmek, seçim sonuçlarının lehimize gelişmesine önemli katkılar sağlayacaktır.
5.Eğitim Hizmetleri
Eğitim altyapısının irdelenmesi, merkezi idare tarafından yürütülen bir hizmete ilişkin durum değerlendirmesi olmakla birlikte, sonucu doğrudan sosyal yaşamı ilgilendiren bir konu olduğundan yerel yönetim politikalarında dikkate alınması gerekir. Belediyeler tarafından eğitim-öğretim faaliyetlerine destek sağlanması, il özel idaresinin İstanbul ve diğer büyükşehirlerde 2014 yerel seçimleriyle birlikte kalkıyor olmasıyla birlikte bir görev haline gelecektir. Eğitim altyapı tesislerinin desteklenmesine ilave olarak, eğitim-öğretim çağındaki çocukların ve ailelerinin desteklenmesi yönündeki projeler sosyal demokrasi açısından zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır.
İlçenin genel olarak eğitim istatistiklerine bakıldığında, Okul Öncesi Eğitim Oranı % 48, İlkokul ve Ortaokulda Okullaşma Oranı % 98, kız öğrencilerde Genel Okullaşma Oranı % 83 dür.
İlçede 6’sı özel olmak üzere, 7 anaokulu, altısı özel olmak üzere, 27 ilköğretim okulu ve 3’ü özel olmak üzere, 11 lise bulunmaktadır.
İlave olarak, İlçede 14 sürücü kursu, 5 dershane, 9 meslek edindirme kursu faaliyet göstermektedir.
6.İbadethaneler
46 camii ve kuran kursu bulunmaktadır. 11 mahalle bulunduğu dikkate alındığında yoğun bir cami yapılaşması olduğu görülmektedir. Bu noktada sosyal donatı olarak bu yapılara toplumun ihtiyaç duymakta olduğu gerçeği kabul edilerek, bu tesislerden yararlanmanın tatmin edicilik düzeyini yükseltecek projeler geliştirilmesi bir seçenektir. Bu noktada, din görevlileriyle kurulacak diyaloglar ve bu konuda oluşturulacak ekipler eliyle yapılacak çalışmalar seçim sonuçlarını etkileyebilecektir.
7.Sağlık Hizmetleri
İlçede 5 özel hastane ve 24 sağlık ocağı bulunmaktadır. Devlet veya üniversite hastanesi yoktur. Bu durum, ilçe sakinlerinin sağlık hizmetlerini ilçe dışındaki kamu sağlık kuruluşlarından almalarını zorunlu hale getirmektedir.
Belediye yönetimince, ilçenin sağlı hizmeti açığının kurulacak sağlık tesisleriyle sağlanacağı yönünde projeler geliştirilmesi, seçmen tercihini doğrudan etkileyecektir. Büyükşehir belediyesi için hazırlanan kitapta projelendirilen sağlık hizmetinin Güngören İlçesi için doğru bir seçenek olacağı değerlendirilmektedir.
VI. EKONOMİK YAŞAM
| 1960 yılına kadar ziraat ve hayvancılık faaliyetlerinin görüldüğü bu yerleşim yerinde bu gün yoğun bir üretim ve ticari faaliyet karşımıza çıkmaktadır. Yoğunlaşan imalat ve ticaret faaliyetlerinin gereksinim duyduğu altyapının sağlanması yerel yönetimlerin başarısız olduğu noktalardan biridir. |
| İlçe genelinde üretim tesisleri yoğun olmakla birlikte, ağır sanayi ve büyük ölçekli fabrika bulunmamaktadır. Küçük ölçekli üretim tesisleri, imalathaneler ve atölyeler şeklinde kendini gösteren bir sanayi yapılanması mevcuttur. |
| İstanbul’un batı yakasındaki işgücü büyüklüklerinin 1. 2. 3. ve 4. derece dilimlere göre yoğunlaşması incelendiğinde Güngören’de 25 – 99 iş görenin çalıştığı dilimin 1. derece yoğunlukta olduğu görülmektedir. Bunu 100 – 499 iş görenin çalıştığı ve 10 – 24 iş görenin çalıştığı dilimler takip etmektedir. 500 ve üstü iş görenin çalıştığı tesis yoktur. |
| İstanbul il sınırları içerisinde ağırlıklı sanayi sektörlerine bakıldığında Güngören’de 1. derecede dokuma, 2. derecede metal eşya üretimi yer almaktadır. |
İlçede TÜİK verilerine göre 27.615 adet işyeri bulunmaktadır.
57 farklı imalat sektöründe faaliyet gösteren ilçede, bu işletmelerinin %80’i tekstil, tekstil yan ürünleri, aksesuar vb. imalathaneden oluşmaktadır. Bu imalathaneler:
Konfeksiyon İmalatı Atölyesi
Ayakkabı İmalatı Atölyesi
Örme Atölyesi
Tekstil Aksesuarları İmalatı
Nakış Atölyesi
Kesim Atölyesi
Emprime Baskı Atölyesi
Ütü Paketleme Atölyesi
Dokuma Atölyesi
Baskı Atölyesi
İlik Düğme Atölyesi
Deri Konfeksiyon Atölyesi
Çorap İmalatı Atölyesi
Etiket Baskı Atölyesi
Çanta İmalatı Atölyesi
Altın İşleme Atölyesi
Fermuar İmalatı Atölyesi
Tekstil Yıkama Atölyesi
İplik Büküm Atölyesi
Kalıp İmalatı Atölyesi
Çuval Baskı Atölyesi
Bijuteri İmalatı Atölyesi
Boyama Atölyesi
şeklindedir.
VII. SORUNLAR, ÇÖZÜMLER VE PROJELER
Avrupa yakasından yaşayan pek çok İstanbullunun yaşayarak sorunlarını test etme durumunda olduğu bir ilçedir Güngören. Plansız, projesiz, kontrolsüz bir şekilde, mevzuata aykırı yapılaşmaların yoğun olduğu bir yerleşim biriminde sorunların analizinin içinden çıkılması zor bir sorun olacağı açıktır. Bir çok sorun, yapılaşma ve kurulma sürecinde yaşanan aksamalardan doğar. Kentin yeniden, çağdaş bir şekilde düzenli-sağlıklı-estetik bir şekilde yapılması durumunda sorunların önemli bir kısmı ortadan kalkacaktır.
-Güngören İlçesinin sorunlarının çözümlenmesinde en önemli proje, ihtiyaçlara odaklanan, sorunları çözmeyi amaçlayan, tarafların katılımını sağlayan, yerel yönetimler tarafından şekillenen, merkezi idarenin teknik ve mali desteğiyle yapılacak bir kentsel dönüşüm projesidir. Mevcut kentsel dönüşüm uygulamalarının oluşturduğu korkuları ortadan kaldıracak şekilde, kentsel bütünlük içerisinde, kimseyi dışlamadan, plan kararlarıyla teşvik edilerek, tarafları ikna ederek, yerel ihtiyaçlar doğrultusunda bir kentsel dönüşüm uygulamasına ihtiyaç vardır. Belli bir bölgenin riskli alan ilan edilmesiyle yapılan dönüşümlerde, Ankara’dan Bakanlık tarafından yapılan plan ve projelendirmeler, ilçe ve kent bütünlüğünü göz ardı ettiğinden dolayı, kent dokusu içerisinde kanserli yapılar olarak tanımlanabilecek uygulamalar yol açmış ve açmaya da devam edecektir.
-Trafik yoğunluğu, Güngören İlçesinin ihtiyacı olan yolların yapılamamış olmasından kaynaklanan bir sorundur. İstanbul genelinde var olan ve öncelikli hale gelmiş trafik yoğunluğu sorununun bir yansımasıdır. İstanbul’un trafik yoğunluğuna çözüm üretilip, seyahat kişiler için bir keyif haline getirildiğinde, Güngören İlçesi de bu çözümden payını alacaktır. İlave olarak, ilçe genelinde mevcut yolların genişletilmesi ya da üst üste bindirilmesi suretiyle çözümler üretilmesi, dönüşüm sürecinde dikkate alınacak ve mevcut yolların altında teknik olarak engel bulunmayan yerlerde ilave yollar yapılacaktır.
-İlçede kişi başı yeşil alan miktarının çok düşüktür. Bazı mahallelerde (Akıncılar, M. Çakmak) yeşil alan miktarı hesaplaması yapılamamaktadır. Ağacı, yaprağı çiçeği görmeden büyüyen çocukların varlığı, mevcut yerel yönetimin ve öncekilerin temel sorumluluklarından biridir.
-Binalara ait bodrum katların yerin altından yolun içine kadar girmiş olmasından doğan fiili durum, yol yapım çalışmalarını ve kanalizasyon altyapısının iyileştirilmesi çabalarını zora sokmaktadır. Bu noktada, çok acil bir tespit yapılarak, teknik açıdan yapılabilecek müdahalelerin belirlenmesi ve bu alanlarda öncelikle dönüşümü gerçekleştirecek yaklaşımların ortaya konulması gerekir.
-Bazı mahallelerde havai elektrik hatlarının varlığını devam ettirmesi ilçe halkı bakımından bir sorun olarak kabul edilmektedir. Yüksek gerilim hatları olarak da ifade edilen bu hatların mahalle sakinleri bakımından risk oluşturduğu tartışmasızdır. Bu noktada imar kolluk birimi olarak Belediye, hatların bulunduğu yerlere yerleşimi engellemediğinden dolayı sorumludur ve sorumluluğunun gereğini yerine getirmelidir. Kentsel dönüşüm kapsamında, risk altındaki kişilerin daha emin bir yere taşınması ya da ilgili idarelerle yapılacak görüşmelerle elektrik hatlarının yer altına alınması konusunun görüşülmesi, hiç olmazsa gelişen kablo ve iletim teknolojileri doğrultusunda çözümler aranması gerekir.
-Güngören Belediyesi ve İBB tarafından ilçede otopark çalışmaları yürütülmesine rağmen, mevcut otoparkların ilçedeki otopark ihtiyacını karşılayacak yeterliliğe ulaşmamıştır. Bu çalışmalar otopark ihtiyacına çözüm noktasında katkı sağlayacak olmakla birlikte, doğru seçenek, her yapının kendi otoparkına sahip olmasıdır. Dönüşüm çalışmalarıyla birlikte bu eksiklik de giderilebilecektir. Seçim sürecinde, otopark yapılması için inşaat ruhsatı verilirken alınan harçların akibetinin sorulması etkili sonuç doğurabilir.
-İlçenin sosyal dokusuna yönelik kapsamlı bir veritabanı çıkarılması ihtiyacı vardır. Bu ihtiyacın karşılanması, belediye tarafından yürütülecek sosyal ve kültürel projelerde başarıyı artıracaktır. Sağlıklı bir veri tabanı kurulmasıyla sunulan kamu hizmetlerinin etkinliği de artırılabilecektir.
-Özellikle Merter bölgesinde bulunan işletmeler nedeniyle ilçe gündüz nüfusunun gece nüfusundan fazla olması – farklılık göstermesi, yürütülen hizmetin kalitesini etkilemektedir. Belediye hizmetlerinin planlanmasında iş alanlarının nüfus dengesi dikkate alınarak hareket edildiğinde sorun çözümlenecektir.
-Son yıllarda ilçede uyuşturucu satın alma-bulundurma ve kaçakçılığı noktasında artış dikkati çekmektedir. Uyuşturucuyla mücadele yerel yönetimlerden çok güvenlik birimlerinin sorumluluk alanında olan ve adli boyutu olan bir konu olmakla birlikte, uyuşturucu madde kullanımı suretiyle mağdur olan kişilerin korunması belediyelerin sorumluluk alanındadır. Belediyeler öncelikle uyuşturucuya bulaşma sonucunu doğudan nedenleri ortadan kaldırmalıdır. İşsizliğin temel nedeni olan iş olanağı bulunan bir alanda mesleki yeterliliğe sahip olmama eksikliğinin giderilmesi, belediyeler tarafından açılacak mesleki-teknik-kültürel eğitim programlarıyla aşılabilecektir. Aile yapılarında ortaya çıkan sorunların çözümüne katkı sağlanmasıyla mutlu insanların bu yola sapması önlenecektir. Ailelerin ve çocukların uyuşturucu ve benzeri maddelere ilişkin risklere karşı bilinçlendirilmesi çalışmaları, bu yönde sosyal sorumluluk projelerinin geliştirilmesi ve benzeri önleyici projeler, uyuşturucu ve bağımlılık yapıcı madde sorununun çözümünde etkili olacaktır. İlave olarak, belediyeler, bağımlıların tedavisi konusunda gereken sağlık kuruluşunu doğrudan ya da teşvik suretiyle kurdurarak bu konuda görevinin gereğini yerine getirebilecektir.
-Deprem riskinin yoğunluğu sorunu, yapıların standartlara uygun olarak inşa edilmemiş olmasından kaynaklanmaktadır. Öncelikle mevcut bina stokunun hızlı bir şekilde elde geçirilmesi gerekir. Elde edilen tespitler üzerinden projeler üretilmelidir. Güçlendirilerek mevcudiyetini devam ettirebilecek olanlarla, mutlak olarak yenilenmesi gerekenler ayrılarak çözüm sürecinin hızlı bir şekilde, tarafların ortak çalışmasıyla tamamlanması gerekir.
-İlçede devlet hastanesinin bulunmayışı, sağlık hizmetleri konusunda halkı zorlamaktadır. Bu noktada, belediyelerin kendi kurumları aracılığıyla eksik kalan sağlık hizmetlerini sunması doğru bir tercih olacaktır.
-İlçenin genel olarak altyapı sorunlarının içerisinde, kanalizasyon kapsamında yağmursuyu gideri altyapısı oldukça yetersizdir. Yağış rejiminde yaşanan düzensizliklerle birlikte, su baskını sorunlarının artacağı değerlendirilmektedir. Bölgenin altyapısı içerisinde yağmur suyu kanallarının ve derelerin elden geçirilmesi zorunluluk haline gelmiştir.
-Engellileri yönelik sosyal tesisinin bulunmaması bir sorun olarak İstanbul genelinde karşımıza çıkmaktadır. Bu sorun, Güngören ilçesinde kendini daha fazla hissettirmektedir. Çünkü ilçede yaşayan normal vatandaşların dahi yararlanabileceği sosyal donatı alanları yok denecek kadar azdır.
-Belediyenin düzenli ve çoklu nikâhlara imkân sağlayacak modern bir nikâh salonu ihtiyacı vardır. Kültür merkezi şeklinde, kapsamlı bir tesisin yapılması projelendirilmelidir.
-Güngören İlçesinde genel olarak teknik ve sosyal altyapı yetersiz olmakla birlikte, kent kimliği ve acil durumlarda toplanabilme imkanı sunacak “meydan” niteliğinde geniş alanların bulunmaması acil bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkmaktadır. İlçe genelinde ele alınacak kentsel dönüşüm çalışmalarının önemli bir sonucu, kentsel kimlik oluşturacak meydanların planlanması ve projelendirilerek hayata geçirilmesi olacaktır.
VIII. İLÇEYE YÖNELİK FAALİYETLERİMİZ
Güngören İlçesinin sorunları konusunda kimi Sivil Toplum Kuruluşları ve muhtarlıklar üzerinden, uzmanlık konumuz olan imar planlama, kentsel dönüşüm ve çocuk suçlarının önlenmesi konusunda bilgilendirme faaliyetlerimiz gerçekleştirilmiştir. İlçede faaliyette bulunan iş adamlarıyla doğrudan görüşmeler yapılmış, beklentiler ve çözümler konusunda düşünceleri derlenmiştir. Yerel Yönetimlerin Yerelleşmesi projemiz kapsamında mahalle muhtarlıklarıyla olan anket, mülakat ve bilgilendirme çalışmalarımız devam etmektedir.
